Κυριακή 24 Μαΐου 2020

ΓΙΑΤΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΠΛΥΣΗ ΑΓΙΟΥ ΠΟΤΗΡΙΟΥ;


Ο σχολιασμός του ΚΗ΄ Κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου από τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη
24/05/2020


advertisment
Γράφει ο Βασίλειος Τουλουμτσής
Τις ημέρες αυτές, με αφορμή τη γενική αναστάτωση γύρω από τον κορονοϊό, προκλήθηκε συζήτηση ανάμεσα στα άλλα και για το αν θα πρέπει η διοίκηση της Εκκλησίας να τοποθετηθεί διαφορετικά ως προς τον τρόπο της μετάδοσης των αχράντων μυστηρίων. Ακούστηκαν διάφορες θέσεις οι οποίες δεν είναι της παρούσης να σχολιαστούν. Ασφαλώς και δεν έχω την ψευδαίσθηση ότι παίζουν κάποιο ρόλο τα όσα λέγονται και προτείνονται, ιδίως όσα εξ’ αυτών προέρχονται από τον ευρύτερο δημοσιογραφικό και πολιτικό χώρο. Βέβαια, ακόμη και οι φερόμενες ως θεολογικές προτάσεις, είναι γεγονός ότι ανακυκλώνονται σε μια βάση άγονης, εσωτερικής κατανάλωσης, με μηδενικές επιδράσεις ευτυχώς στο εκκλησιαστικό σώμα.
Θα ήθελα να αναφερθώ συγκεκριμένα σε ένα κείμενο που κυκλοφόρησε υπό δύο μορφές και περιέχει σχολιασμό του αγίου Νικοδήμου στον 28ο Κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου. Προφανώς η δεύτερη μορφή του κειμένου αντιγράφει άκριτα τα συμπεράσματα της πρώτης. Γενικότερα δεν θα πρέπει τα κείμενα να μελετώνται έξω από την ιστορική τους συνάφεια και το πνεύμα των κανόνων, διότι υπάρχει σαφής κίνδυνος παρερμηνείας. Εκτιμώ ότι η αποκοπή του σχολίου από τη συνάφεια του ερμηνευόμενου κανόνα καταλήγει σε προφανή παρερμηνεία του γράμματος και του πνεύματος του αγίου Νικοδήμου. Πιο συγκεκριμένα, στο κείμενο που κυκλοφόρησε πρωτογενώς, υπάρχει το συμπέρασμα του συντάκτη, ότι ο άγιος Νικόδημος προτρέπει τους ιερείς και τους Αρχιερείς να μεταλαμβάνουν τους ασθενείς που έπασχαν από πανώλη, από ξεχωριστό άγιο ποτήριο. Το σκεύος αυτό, μετά τη χρήση του συν τη λαβίδα, πρέπει να πλένεται με ξύδι, το οποίο εν συνεχεία θα ρίχνεται στο χωνευτήρι του ναού. Οπότε με το δεδομένο αυτό και μάλιστα ερανισμένο από την εκκλησιαστική παράδοση, υποστηρίζεται με υποβόσκοντα τρόπο, η δυνατότητα μετάδοσης ιών μέσω της θείας κοινωνίας, πράγμα το οποίο έκανε τον άγιο Νικόδημο να επικαιροποιήσει τη λειτουργική πρακτική και να προτείνει απολυμαντικά μέτρα υγιεινής των ιερών σκευών. «Με άλλα λόγια οι ασθενείς από πανώλη δεν κοινωνούν από το κοινό άγιο ποτήριο, αλλά σε ξέχωρο σκεύος, στο οποίο δεν γίνεται κατάλυση από τον ιερέα και απλώς πλένεται με ξύδι. Άραγε γιατί αυτή η πρακτική; Δεν είναι προληπτική και αποτρεπτική;» (sic). Αυτό είναι το συμπέρασμα της συγκεκριμένης ανάγνωσης του αποκομμένου σχολίου. Θα ήθελα ως εκ τούτου να παρουσιάσω μία άλλη οπτική μέσα στη συνάφεια των σχετικών κανόνων.
Ο κη΄ κανόνας της Πενθέκτης έρχεται να επαναλάβει το περιεχόμενο των γ΄ και δ΄ αποστολικών κανόνων.  Οι κανόνες αυτοί αναφέρονται στην απαγόρευση της προσκομιδής διαφορετικών υλικών και καρπών για την τέλεση της αναίμακτης θείας ευχαριστίας πέραν των διατεταγμένων. «Ε τις πίσκοπος, πρεσβύτερος, παρ τν το Κυρίου διάταξιν τν π τ θυσί, προσενέγκ τερά τινα π τ θυσιαστήριον, μέλι, γάλα, ντ ονου σίκερα πιτηδευτά, ρνεις ζά τινα, σπρια, παρ τν διάταξιν, καθαιρείσθω· πλν νέων χίδρων, σταφυλς, τ καιρ τ δέοντι. Μ ξν δ στω προσάγεσθαί τι τερον πρς τ θυσιαστήριον, λαιον ες τν λυχνίαν, κα θυμίαμα τ καιρ τς γίας προσφορς» (γ΄ αποστολικός). Όλα τα υπόλοιπα, είτε αυτά αποτελούν τις απαρχές των καρπών, είτε προσφέρονται ως δώρα, θα μένουν εκτός του ιερού θυσιαστηρίου και εκεί θα ευλογούνται.
s
Στο ίδιο πνεύμα έρχεται ο κη΄ της Πενθέκτης, να επαναλάβει την ίδια απαγόρευση για γενόμενη πρακτική κατά την οποία «επρόσφεραν μερικοί επάνω εις την αγίαν τράπεζαν σταφύλια, τα οποία ενόνοντες οι ιερείς με τα άχραντα μυστήρια, εμετάδιδαν και τα δύω ομού εις τον λαόν, δια τούτο προστάζει ο παρών Κανών, από του νυν και εις το εξής να μη κάμνη τούτο κανένας ιερεύς, αλλά την μεν αγίαν Κοινωνίαν να μεταδίδη μονάχην εις τους αξίους, δια ζωοποίησιν και άφεσιν των αμαρτιών τους, τα δε σταφύλια, ως πρωτοφανήσιμα να ευλογή με ευχήν ξεχωριστήν και να τα μεταδίδη μέσα εις τον λαόν προς ευχαριστίαν του Θεού, όπου δίδει τους τοιούτους καρπούς, διά μέσου των οποίων τρέφονται και αυξάνουν τα σώματά μας».
Ο άγιος Νικόδημος ερμηνεύει τον εν λόγω κανόνα και πέραν της ερμηνείας, θέλοντας να αναφερθεί διορθωτικά σε σύγχρονή του λανθασμένη λειτουργική πρακτική, αξιοποιεί αυτή την αφορμή και παραθέτει το εξής σχόλιο:  «Όθεν και Ιερείς και Αρχιερείς πρέπει εν καιρώ πανώλης να μεταχειρίζονται τρόπον εις το να μεταλαμβάνουν τους ασθενούντας, ός τις να μη παραβαίνει τον Κανόνα τούτον, ουχί βάλλοντες μέσα εις σταφίδα τον άγιον Άρτον, αλλά είς τι αγγείον ιερόν, και εκείθεν να τον λαμβάνουν, ή οι μόρται, ή οι ασθενείς, δια λαβίδος. Το δε αγγείον συν τη λαβίδι να βάνεται εις ξύδι, και το οξύδι να ρίπτηται εις το χωνευτήριον, ή με όποιον άλλον τρόπον δυνηθώσιν ασφαλέστερον και κανονικόν». Καταρχάς να ξεκαθαριστεί ότι ο σχολιασμός του αγίου Νικοδήμου αναφέρεται στην έκτακτη μετάληψη ασθενών η οποία λαμβάνει χώρα όχι στο πλαίσιο της θείας λειτουργίας εντός του ναού, αλλά εκτός αυτού και σε απρογραμμάτιστες  χρονικές στιγμές, στις γνωστές περιπτώσεις, κατά τις οποίες ο ιερέας λαμβάνει εκ του αρτοφορίου τμήμα από τον αποξηραμένο προηγιασμένο άρτο της Μ. Πέμπτης και τον μεταφέρει στους κλινήρεις ή εν γένει αδύναμους να προσέλθουν στην κοινή θεία ευχαριστία. Κατά συνέπεια, σε κάθε περίπτωση είναι άστοχη η χρησιμοποίηση του συγκεκριμένου σχολίου προκειμένου να υποστηριχθεί η λήψη μέτρων για τη μη εξάπλωση μεταδιδόμενων νοσημάτων μέσω της θείας κοινωνίας, τελουμένης της θείας ευχαριστίας. Ο άγιος Νικόδημος προφανώς έχει στο μυαλό του ιερωμένους οι οποίοι ένεκα ολιγοπιστίας, δεν κοινωνούσαν τους ασθενείς της πανώλης κατά τον συνήθη τρόπο, αλλά αφού μετέβαιναν στις οικίες τους ή σε ιατρικούς χώρους όπου ήταν απομονωμένοι, τοποθετούσαν τον προηγιασμένο άρτο (Σώμα και Αίμα Χριστού) εντός σταφίδας, την οποία και έδιδαν στους ασθενείς, προκειμένου να αποφύγουν την οποιαδήποτε επαφή μεταξύ αυτών και των ιερών σκευών. Σε αυτούς λοιπόν τους ιερείς και αρχιερείς οι οποίοι ανεμείγνυαν και άλλα υλικά στη θεία κοινωνία (σταφίδα εν προκειμένω), κατά παράβαση των όσων όριζαν οι ανωτέρω κανόνες, προτρέπει να μεταλαμβάνουν τους ασθενείς αποκλειστικά και μόνο με τον συνήθη τρόπο δια της λαβίδας, οικονομώντας την ολιγοπιστία τους, με το να πλένουν έπειτα οι ίδιοι τα εν λόγω ιερά σκεύη με ξύδι, ώστε να καταπραΰνεται ο γενόμενος λογισμός τους. Αν ο άγιος Νικόδημος είχε μικροβιοφοβικές τάσεις, παρόμοιες με κάποιους συγχρόνους μας σχετικά με το άγιο ποτήριο, είναι βέβαιο ότι την τακτική της απολύμανσης θα την γενίκευε και δεν θα την συγκεκριμενοποιούσε στους ολιγόπιστους ιερείς που χρησιμοποιούσαν σταφίδα. Μάλιστα θα περιελάμβανε εκτενή ανάλυση και δεν θα περιοριζόταν σε ένα ολιγόστιχο σχόλιο. Οπότε γίνεται κατανοητό, ότι το κέντρο βάρους των όσων αναφέρει ο άγιος Νικόδημος δεν είναι η μετάδοση των μυστηρίων από ξεχωριστό ποτήριο και η μετέπειτα απολύμανσή τους όπως λανθασμένα σχολιάστηκε, αλλά η μη ανάμιξη πρόσθετων καρπών ή άλλων υλικών με τη θεία κοινωνία.  Είναι σαφές ότι επιχειρεί να τονίσει τη μετάληψη των ασθενών με τον καθιερωμένο τρόπο προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αυτοσχεδιαζόμενες, αντικανονικές πρακτικές κάποιων συγκεκριμένων ιερέων. Προς τούτο συμμαρτυρεί και η ακροτελεύτια πρόταση «ή με όποιον άλλον τρόπον δυνηθώσιν ασφαλέστερον και κανονικόν». Υπενθυμίζει δηλαδή στους ολιγογράμματους και ολιγόπιστους λειτουργούς, το πλαίσιο της κανονικότητας. Ο άγιος Νικόδημος όντας εμβριθής γνώστης και συστηματικός μελετητής και ερμηνευτής των ιερών κανόνων, γνωρίζει άριστα το κανονικό πλαίσιο της τέλεσης και μετάδοσης των μυστηρίων, πράγμα το οποίο επιδιώκει να μεταδώσει με τα σχόλιά του, συνδέοντάς το με τη σύγχρονή του πραγματικότητα και τις γενόμενες πρακτικές.
Συμπερασματικά, επ’ ουδενί λόγο ο άγιος Νικόδημος διακατέχεται από αμφιβολίες και φοβίες σχετικά με ενδεχόμενη μετάδοση ασθενειών μέσω της θείας κοινωνίας. Η παράδοση της Εκκλησίας της οποίας γνήσιος φορέας είναι εν προκειμένω το καύχημα του αγιορείτικου μοναχισμού, επιβεβαιώνει την αντίθετη θέση. Μάλιστα, ακόμη και στη σύγχρονη πρακτική των ιερέων, η οποιαδήποτε πλύση των ιερών σκευών μετά τη θεία κοινωνία εκφράζει αποκλειστικά το χαρακτήρα της ευσέβειας, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να έχει απομείνει έστω και ελάχιστο τμήμα των αχράντων μυστηρίων, και κανένας λόγος δεν έγινε ποτέ στη βάση της πιθανότητας μετάδοσης ασθενειών. Όλα τα ανωτέρω, επιχειρούν απλώς την αποκατάσταση της αλήθειας μέσω της συστηματικής και όχι επιφανειακής προσέγγισης της κειμενικής μας παράδοσης.


ΕΙΝΑΙ ΑΣΦΑΛΕΣ ΝΑ ΚΟΙΝΩΝΟΥΜΕ;

Είναι ασφαλές να κοινωνούμε;

 0
Σε παλαιότερο άρθρο μας, στην αρχή της πανδημίας, είχαμε προτείνει να διερευνηθεί το θέμα του υποτιθέμενου κινδύνου μετάδοσης ασθενειών μέσω της θείας κοινωνίας, με στατιστική έρευνα (α) στα νοσοκομεία, μετά τις ημέρες που κοινωνούν μαζικά οι χριστιανοί, π.χ. το Πρωτοκύριακο και τη Μ. Πέμπτη, και (β) του ποσοστού και της συχνότητας μετάδοσης ασθενειών στους ιερείς γενικά.
Δε γνωρίζαμε ότι τέτοια έρευνα εν μέρει έχει γίνει, όπως θα δείτε παρακάτω, στο κείμενο του καθηγητή Ι. Κουντουρά για την Ηπατίτιδα Β.
1. Απόσπασμα από την επιστολή που έστειλαν προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας 152 επαγγελματίες υγείας (μεταξύ των οποίων 100+ γιατροί), με αίτημα να ανοίξουν οι εκκλησίες:
«…Δεν υπάρχει στη βιβλιογραφία οποιοδήποτε επιστημονικό άρθρο, μελέτη ή έρευνα που να αποδεικνύει ότι με τη Θεία Κοινωνία μεταδίδονται μικρόβια και ιοί.
Το μόνο επιστημονικό δεδομένο που μπορεί να υπάρχει και που η επιστημονική κοινότητα αποδέχεται εκεί που δεν υπάρχει συγκεκριμένη επιστημονική έρευνα, είναι η αναδρομική μελέτη της κλινικής εμπειρίας, που στην περίπτωση της Θείας Κοινωνίας αφορά αναδρομική κλινική εμπειρία 2000 χρόνων (π.χ. Ιερείς και όχι μόνον, που καταλύουν καθημερινά τη θεία κοινωνία στα Νοσοκομεία, ακόμη και Νοσοκομεία Λοιμωδών Νόσων κλπ και ουδέποτε τους έχει μεταδοθεί οτιδήποτε)».
Ολόκληρο το κείμενο βλ. στο ιστολόγιο «Ακτίνες», με τον τίτλο «Κύπριοι γιατροί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας: Ανοίξτε τις Εκκλησίες ».
2. Απόσπασμα από την απάντηση του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, το 1988, στον τότε βουλευτή Βασίλη Αγοράστη, που με έντονο τρόπο διαμαρτυρόταν ότι από τη θεία κοινωνία μπορεί να μεταδοθεί το AIDS:
«...Πάντως ιατρικώς, δεν υπάρχει ούτε μία βεβαιωμένη περίπτωση απλού πιστού, στον οποίο να έχει μεταδωθεί αρρώστια με τη Θεία Μετάληψη. Ούτε και ιερέως, ο οποίος μάλιστα, μετά την κοινωνία των πιστών, κάνει την κατάλυση και καταπίνει όλα τα υπόλοιπα της Θείας Κοινωνίας μέχρι τρυγός, μαζί με ό,τι από το στόμα του κάθε μεταλαμβάνοντος διά της Αγίας Λαβίδος, κατέληξε στο Άγιο Ποτήριο.
Ούτε ακόμα και τότε που έβραζε η φυματίωση, εθέριζε η σύφιλη και η λέπρα ήταν ευρύτατα διαδεδομένη! Τα ίδια προφανώς θα ίσχυαν αν ετίθετο θέμα και για το AIDS. Δεδομένα τα οποία να οδηγούν την ιατρική σε παρέμβαση δεν υπάρχουν».  
Ολόκληρο το κείμενο βλ. στο ιστολόγιο «Προσκυνητής» με το τίτλο «Απάντηση Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (1988) περί Θείας Κοινωνίας και AIDS».
3. Απόσπασμα από το άρθρο του κ. Ιωάννη Κουντουρά, Ομότιμου Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, «Ατελή επιστημονικά δεδομένα coronavirus με conflict εμπλοκή Θείας Κοινωνίας»:
«...Μια προκαταρκτική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Ηπατολογικό Ιατρείο της Β’ Παθολογικής Κλινικής του ΑΠΘ, παρουσιάσθηκε με τίτλο “ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΕΝΤΕΚΑΒΙΡΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΕΝΕΡΓΟ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β” υπό Κουντουρά και συν., στο 30ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γαστρεντερολογίας, Αθήνα 2010 και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ann Gastroenterol 2010;23(Suppl):Ρ128. Η μελέτη περιλάμβανε 71 ασθενείς με χρόνια ενεργό ηπατίτιδα Β [52 άνδρες, 19 γυναίκες, μέσης ηλικίας 53,4 έτη (αναλογία 31-79 έτη) που λάμβαναν ως per os θεραπευτική αγωγή το nucleos(t)ide analog entecavir το οποίο χορηγείται ίσαμε σήμερα (Nguyen MH, et al. Clin Microbiol Rev 2020;33:e00046-19). Εκτιμώντας το επάγγελμα των ασθενών, η μελέτη έδειξε ότι μόνο 1 από τους συνολικά 52 άρρενες ασθενείς ήταν ιερέας με την ιδιότητα ενεργού λειτουργού, ήτοι ποσοστό 1,92%. (…)
Η στατιστική ανάλυση έδειξε ότι οι λαϊκοί είχαν σημαντική υψηλή πιθανότητα να πάσχουν από HBV λοίμωξη σε σχέση με τους κληρικούς (p<0 span="">όσον αφορά στον HBV ή πιθανόν και άλλους ιούς ανάλογου επιδημιολογικού profile συμπεριλαμβανομένου και του nCoV.
Συνοπτικά, τα ευρήματα αυτά δηλώνουν ότι οι κληρικοί όχι μόνο δεν αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου μετάδοσης του ιού HBV αλλά φαίνεται ότι αντιπροσωπεύουν ασφαλή ομάδα σε σύγκριση με τα υπόλοιπα επαγγέλματα (...).
Δεδομένης: α) της αναφερόμενης εντόπισης του HBV και του nCoV σε εκκρίσεις του ξενιστή που περιλαμβάνουν και τον σίελο, β) της κατάλυσης της εναπομείνασας συνήθως μεγάλης ποσότητας Θείας Μεταλήψεως μετά την Θεία Κοινωνία των πιστών από τους λειτουργούς και γ) της αναμενόμενης υψηλής συχνότητας ιοφορίας από HBV ή αναλογικά από nCoV στους ιερείς ως μολυσματικής δεξαμενής λόγω Θείας Κοινωνίας, απεδείχθη στατιστικώς ότι δεν ισχύει».
Το συγκεκριμένο απόσπασμα βλ. στο ιστολόγιο «Νεκρός για τον κόσμο», υπό τον τίτλο «Επιστημονικά συμπεράσματα για τη μετάδοση ασθενειών μέσω της θείας κοινωνίας: η περίπτωση της Ηπατίτιδας Β (HBV)».
Ολόκληρο το άρθρο του καθηγητή στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου (impantokratoros.gr), με τον τίτλο που αναφέραμε στην αρχή.
4. Επίσημη ανακοίνωση της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Νέου, Σουτσεάβα Ρουμανίας (μετάφραση από τα ρουμανικά):
«Θέλουμε να έχετε υπόψη ότι ο Ιεράρχης μας Σεβασμιώτατος Ποιμήν λειτούργησε κατά την Πασχαλινή θεία Λειτουργία, όπως και την άλλη μέρα, μαζί με όλους τους πατέρες της μονής Αγίου Ιωάννου του Νέου. Όλοι τους κοινώνησαν από το ίδιο άγιο Ποτήριο, όπως κάθε φορά συμβαίνει στη θεία Λειτουργία, εκτός από ένα, τον διάκονο που εκτελούσε χρέη νεωκόρου και φρόντιζε για την τάξη της ακολουθίας.
Τώρα, μετά από πολλές συζητήσεις και αρνητικά σχόλια που ακούστηκαν στην τηλεόραση, ήρθαν τα εργαστηριακά αποτελέσματα των πατέρων και των λαϊκών διακονητών της ιεράς μας μονής.
Από όλους αυτούς πού υποβλήθηκαν στο τεστ, ένας μόνον βρέθηκε θετικός, και αυτός είναι ο διακόνος που ΔΕΝ κοινώνησε από το άγιο Ποτήριο που κρατούσε ο Επίσκοπος».
Πηγή: Πρακτορείο Εκκλ. Ειδήσεων «Ρομφαία»: «Ο Κύριος θαυμαστώνει το έλεός του στη θεία ευχαριστία»
Προσοχή: Δεν είναι παραμύθι («fake news»). Η είδηση στα ρουμανικά, με αναφορές στα πορίσματα της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της περιοχής, που διεξήγαγε τις εξετάσεις: «Rezultatul anchetei epidemiologice în cazul ÎPS Pimen: nicio persoană intrată în contact cu arhiepiscopul nu s-a îmbolnăvit de Covid-19» ( = «Αποτέλεσμα της επιδημιολογικής έρευνας για την υπόθεση του Σεβασμιωτάτου Ποιμένος: κανένα άτομο σε επαφή με τον αρχιεπίσκοπο δεν αρρώστησε με τον Covid-19»).
5. Απόσπασμα από το άρθρο του π. Νικολάου Λουδοβίκου, πανεπιστημιακού, «Μεταλαμβάνοντας σε καιρούς πανδημίας», στο ιστολόγιο «Αντίφωνο»:
«Τεράστιο πλήθος ιερέων, του γράφοντος τις γραμμές αυτές συμπεριλαμβανομένου, έχει πάμπολλες φορές κοινωνήσει εξακολουθητικά ανθρώπους με βαρύτατες και κάποτε αθεράπευτες ασθένειες και φυσικά, όπως επιβάλλεται από τους λειτουργικούς κανόνες, κατέλυσε το υπόλοιπο, χωρίς ποτέ να πάθει τίποτα. 
Εάν ο ισχυρισμός αυτός ήταν σωστός 
[σ.σ.: ότι δήθεν υπάρχει κίνδυνος], τότε κανείς από τους ιερείς δεν θα ξεπερνούσε τα 35 ή 40 χρόνια ζωής, το δε εκκλησίασμα, κοινωνώντας μάλιστα μαζικά κατά τις μεγάλες εορτές, θα έπασχε συνεχώς και βαρέως. 
[...] Τούτο σημαίνει πως τα Τίμια Δώρα, ακόμη και αν υποστούν εξωτερική φθορά (όπως, για παράδειγμα, η μούχλα) ή αναμιχθούν αθελήτως (ή και, υποθετικά, κακοβούλως) με ιούς και μικρόβια, η παρούσα χάρις δεν επιτρέπει να καταστούν επιβλαβή για την υγεία του πιστού, ακριβώς διότι, όπως πάλι ο Συμεών ο Νέος θεολόγος επέμενε, αποτελούν ήδη πραγματικότητα και παρουσία της Βασιλείας του Θεού (πρβλ. τα λόγια του Χριστού «καν θανάσιμον τι πίωσιν ου μη αυτούς βλάψει», Μαρκ. 16,18). [...]».
Για τους χριστιανούς, η θεία κοινωνία δεν είναι απλό έθιμο, που μπορεί και να αναβληθεί επ’ αόριστον ή να σταματήσει, αλλά εφαρμογή των λόγων του Ιησού Χριστού: «Εγώ είμαι ο άρτος [=το ψωμί] της ζωής. Αυτός είναι ο άρτος που κατεβαίνει από τον ουρανό, για να φάει ο άνθρωπος απ’ αυτόν και να μην πεθάνει. Εγώ είμαι ο ζωντανός άρτος, που κατέβηκε από τον ουρανό. Αν κάποιος φάει από αυτό τον άρτο, θα ζήσει αιώνια. Και ο άρτος που θα δώσω, είναι η σάρκα μου, την οποία θα δώσω υπέρ της ζωής του κόσμου...» κ.τ.λ. (βλ. κατά Ιωάννην, 6, 50-58).
Η στάση των χριστιανών του 3ου αιώνα σε θανατηφόρα επιδημία
Ως υστερόγραφο, άσχετο με τη θεία κοινωνία, αλλά σχετικό με τον τρόπο αντιμετώπισης μιας θανατηφόρας επιδημίας (αλλά και του ίδιου του θανάτου) από τους χριστιανούς, ας θυμηθούμε την αυταπάρνηση, με την οποία οι χριστιανοί βοήθησαν σε θανατηφόρα επιδημία του 3ου αιώνα μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια. Το διαβάζουμε στις περιγραφές του εκκλησιαστικού ιστορικού του 4ου αι. Ευσέβιου (βλ. Ευσεβίου, Εκκλησιαστική Ιστορία, 7, 22) και νομίζω πως κάτι έχει να μας πει για το σήμερα:
«Όρμησε κι αυτή η αρρώστια...
Οι περισσότεροι λοιπόν από τα αδέρφια μας, από υπερβολική κι αδερφική αγάπη, αφοσιωμένοι ο ένας στον άλλον, χωρίς να νοιάζονται για τον εαυτό τους, άφοβα έκαναν επισκέψεις στους αρρώστους, τους προσέφεραν τις υπηρεσίες τους, τους περιποιούνταν “εν Χριστώ” και πέθαιναν πολύ ευχαρίστως μαζί τους, αφού προηγουμένως πάθαιναν μόλυνση από την επαφή τους με τους άλλους, κολλούσαν την αρρώστια από τους πλησίον και, με τη θέλησή τους, δοκίμαζαν τους πόνους. 
Και πολλοί, αφού περιποιήθηκαν τους άλλους στην αρρώστια τους και τους έδωσαν δύναμη, οι ίδιοι πέθαναν, μεταφέροντας κατά κάποιο τρόπο το θάνατο εκείνων στους εαυτούς τους. Και το λαϊκό ρητό, που πάντα μοιάζει με απλή φιλοφρόνηση, το έκαναν πραγματικότητα, κάνοντας την αναχώρησή τους εξαγνιστήριο υποκατάστατο για τους άλλους (περίψημα). 
Οι καλύτεροι λοιπόν από τους αδερφούς μας και μερικοί πρεσβύτεροι και διάκονοι και λαϊκοί με αυτό τον τρόπο έφυγαν από τη ζωή, επαινούμενοι πολύ, έτσι ώστε και αυτό το είδος του θανάτου, αποτέλεσμα μεγάλης ευσέβειας και πίστης ισχυρής, καθόλου κατώτερο να μη μοιάζει από το μαρτύριο. Και αφού με απλωμένα χέρια σήκωναν τα σώματα των αγίων και τα έπαιρναν στην αγκαλιά τους, και τους έκλειναν τα μάτια και τα στόματα και τους κουβαλούσαν στους ώμους τους, και τους μετέφεραν έξω, τους αγκάλιαζαν και τους έλουζαν και τους στόλιζαν με τη νεκρική στολή, μετά από λίγο χρόνο, το ίδιο γινόταν και σ’ αυτούς, γιατί, πάντοτε εκείνοι που απέμεναν στη ζωή, ακολουθούσαν στο θάνατο αυτούς που πέθαναν προηγουμένως. 
Οι εθνικοί (=ειδωλολάτρες) όμως έκαναν τα τελείως αντίθετα. Έδιωχναν ακόμη και εκείνους που μόλις άρχιζαν να αρρωσταίνουν, και απέφευγαν τους αγαπημένους τους και τους πετούσαν στους δρόμους μισοπεθαμένους, και τους νεκρούς τούς έριχναν άταφους στα σκουπίδια, στην προσπάθειά τους να αποτρέψουν τη διάδοση και το άγγιγμα του θανάτου, πράγμα διόλου εύκολο να αποφύγουν, παρά τις πολλές προφυλάξεις τους».
Το παρόν αφιερώνεται στον π. Χρύσανθο Κατσουλογιαννάκη (1893 – 1972), τον ιερέα της Σπιναλόγκας, που κοινωνούσε μαζί με τους λεπρούς.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!Rethemnos news monogram

Πέμπτη 14 Μαΐου 2020

ΜΙΑ ΠΡΟΦΗΤΕΊΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΡΗΤΗ


                         Προφητεία για τη σύγχρονη Κρήτη

                  Ασκητού Γενναδίου του Κρητός (1880-1985)

    Ο Μοναχός Γεννάδιος, όπως και πολλοί ασκητές της εκκλησίας, ήταν πνευματοφόρος και Χριστοφόρος.
Εξ αιτίας αυτής της θείας χάριτος επροφήτευε, έβλεπε οράματα και έκανε προβλέψεις, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης από τα παρακάτω που θα γραφούν.
    Όταν πριν δέκα χρόνια μου είπαν ότι ο ασκητής Γεννάδιος στα νότια παράλια της Κρήτης, λέει ότι οι Τούρκοι θα επιτεθούν στην Κρήτη εγώ παραξενεύτηκα, γέλασα, αμφισβήτησα. Μα ποια σχέση έχει η Κρήτη με τις διεκδικήσεις των Τούρκων, τους έλεγα, είναι μακριά, κάποιο λάθος γίνεται. Όμως οι σύγχρονες εξελίξεις με διαψεύδουν. Ήδη διεκδικούν τους 3 από τους 4 νομούς της, επικαλούμενοι τη συνθήκη του Λονδίνου. Δεν είναι η πρώτη φορά που γέλασα ο αφελής με προφητείες αγίων και διαψεύστηκα. Σαν φοιτητής άκουσα από τον Άγιο Παΐσιο, ότι ο «κανόνας» των Ρώσων με τον Κομουνισμό τελειώνει, θα πέσει ο Κομουνισμός στη Ρωσία. Παραξενεύτηκα και αμφισβήτησα και τότε, για το πώς είναι δυνατόν να πέσει το σιδηρούν παραπέτασμα. Όμως μετά από λίγα χρόνια πραγματοποιήθηκε η προφητεία.
       Μακάρι τώρα να μην πραγματοποιηθεί, λόγω της μετάνοιάς μας, η προφητεία του οσίου Γενναδίου για την Κρήτη, γραμμένη πριν 40 χρόνια που αναφέρει:
«Και εδώ στην Κρήτη θα έλθουν οι Τούρκοι. Λένε πως η Κρήτη είναι δικής τους, πατρογονική. Θα ξεμπαρκάρουν οι Τούρκοι από το νότιο μέρος της Κρήτης, από τα Πρεβελιώτικα (Μοναστήρι Πρέβελη) και από το Μαριδάκι, από το χωριό Χόνδρος, κοντά στους Καλούς Λιμένες Ηρακλείου. Οι Τούρκοι θα κάνουν ένα πέρασμα και από τα μέρη που θα περνούν θα κάνουν γενική σφαγή και καταστροφή.
Στην Επαρχία Μεραμβέλλου Λασιθίου, θα γίνει μεγάλο μακελειό και καταστροφή. Το βογγητό και το κλάμα των ανθρώπων θα ακούεται από την Βουβάλα, βουνό στις Μέλαμπες Ρεθύμνου.
Εις το τέλος της περιπέτειας αυτής, οι Τούρκοι θα νικηθούν και καταστραφούν οριστικά. Θα οπισθοχωρούν άτακτα και θα τους καταδιώκουν ακόμα και γυναίκες με τις ρόκες, με ασήμαντα δηλαδή μέσα.
Βέβαια θα υπάρχει Ελληνικός Στρατός εις την Κρήτη, αλλά δεν θα γίνει αντιληπτό σε ποιο σημείο θα ξεμπαρκάρουν οι Τούρκοι. Στο σημείο αυτό θα έχει πέσει και ομίχλη, κατά παραχώρηση Θεού, ακριβώς δια να αποβιβαστούν ανενόχλητοι και να μας τιμωρήσουν για τα αμαρτήματά μας.
Η Κρήτη θα βουλιάξει όχι από βόμβες, αλλά από τις αμαρτίες μας. Δεν θα μείνει από αυτή τίποτα, εκτός από ένα ελάχιστο μέρος δι’ ανάμνηση ότι εδώ ήτο κάποτε η Κρήτη.
Ό,τι έπαθαν οι Κύπριοι το 1974 από τους Τούρκους, που κατέλαβαν την μισή Κύπρο, τα ίδια θα πάθωμεν και εμείς, οι Έλληνες, εάν δεν επιστρέψωμεν εις τον Θεό.
Οι Τούρκοι είναι έτοιμοι, ακονίζουν τα μαχαίρια, αλλά δεν ήλθε η ώρα, δεν το επιτρέπει ακόμα ο Θεός.
Υπομένει ο Θεός. Περιμένει την μετάνοιά μας»:βλ.«Γεννάδιος και Ιωακείμ, δύο Ρεθύμνιοι άγιοι Μοναχοί», Στυλ.
Παπαδογιαννάκη, θεολ. καθηγητού, Ρέθυμνο 2002)