Η ΠΕΡΙ ΘΕΟΥ ΓΝΩΣΗ

Η ΠΕΡΙ ΘΕΟΥ ΓΝΩΣΗ

Κανένα ιερό κείμενο δεν μπορεί να αναλύσει πλήρως την ουσία του Θεού γιατί:                                                                                                                                                                                                         

       1.Ό,τι και να αναλύουμε, να λέμε ή να γράφουμε για τον Θεό, δεν αναλύουμε αυτό το οποίο είναι ο Θεός, αλλά αυτό που μπορούμε  να πούμε, να κατανοήσουμε περί του Θεού.

        2.Ακόμα και η Αγία Γραφή, η αποκάλυψη του Θεού στον άνθρωπο και τα κείμενα των Πατέρων δεν αναλύουν απόλυτα αυτό που είναι ο Θεός, αλλά αυτό που ανθρωπίνως μπορεί να κατανοηθεί περί Θεού, όπως τα μαθηματικά, η φυσική, η ιστορία του δημοτικού είναι το μέρος αυτών των επιστημών, που μπορεί να κατανοηθεί σ’ αυτήν την ηλικία.

         3.Καμία ανθρώπινη λέξη δεν μπορεί να προσδιορίσει απόλυτα το Θεό αλλά μόνο μερικώς, γιατί τα υπέρ φύσιν δεν μπορούν να προσδιορισθούν, να αναλυθούν με ανθρώπινες έννοιες. «Ποίος γάρ λόγος ούκ ελάττων εστί της αρρήτου φύσεώς τε και δόξης;» Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας δηλαδή ποιά λέξη δεν είναι μικρότερη από την απερίγραπτη φύση και δόξα του Θεού. Περισσότερο μπορούμε να πούμε τι δεν είναι Θεός, παρά τι είναι ο Θεός.

       4.Ο Θεός τελικά είναι πέρα από τις λέξεις, Θεός, πατέρας, αγάπη, δικαιοσύνη, αλήθεια κλπ, αλλά συγχρόνως είναι και οι μόνες ανθρώπινες λέξεις που μπορούν να προσεγγίσουν την πραγματικότητά του. Ακόμη και  η Θεολογία είναι μια ανθρώπινη προσέγγιση του Θείου και όχι αυτό που πράγματι είναι ο Θεός, γι’ αυτό είναι ατελής και πάντα δημιουργεί ερωτήματα. Ο Θεός δεν μπορεί να κατανοηθεί λόγω της φύσεως του και της δικής μας σχετικότητας.

Γιατί δεν μπορούμε να γνωρίσουμε πλήρως το Θεό;         

1.Γνωρίζουμε τα περί τον Θεό και όχι την ουσία του Θεού, η οποία είναι πέρα από το βεληνεκές της ανθρώπινης γνώσης και επιστήμης. Αν μπορούσαμε να γνωρίσουμε την ουσία του Θεού θα σήμαινε ότι δεν είναι Θεός αλλά μια ενδοκοσμική πραγματικότητα του επιστητού, αφού μόνο το φυσικό και αισθητό μπορεί να ερευνήσει η επιστήμη και όχι το υπερφυσικό, υπεραισθητό.

       2.Η γνώση μας για τη φυσική πραγματικότητα, τις επιστήμες, είναι ελάχιστη, σταγόνα εν τω ωκεανώ, μπροστά στην άγνοια μας, πόσο μάλλον η γνώση για την υπερφυσική πραγματικότητα. Πολλές ασθένειες είναι αδιάγνωστες σήμερα, μία σταγόνα αίμα δεν μπορούμε να παράγουμε μηχανικά, ελάχιστο τμήμα του άπειρου σύμπαντος έχει ερευνηθεί και ίσως ποτέ δεν θα μπορέσουμε να τα ερμηνεύσουμε όλα.                                                                                   

        3.Αν σε άλλο πλανήτη υπάρχει όν με περισσότερες δυνατότητες απ’ ότι εμείς, ίσως γνωρίζει περισσότερα περί Θεού απ’ ότι εμείς, όπως περισσότερα γνωρίζουν και τα πνευματικά όντα, Άγγελοι και Διάβολος γιατί έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες. Οι ελάχιστες δυνατότητες του ανθρώπου, που δεν χωρούν, δεν αντέχουν το Θεό, ευθύνονται για την μη γνώση του Θεού. Γι’ αυτό οι Πατέρες στο ερώτημα:  «Δεῖξόν μοι τὸν θεόν σου», απαντούν: «Δεῖξόν μοι τὸν ἄνθρωπόν σου κἀγώ σοι δείξω τὸν Θεόν μου». Θεόφιλος Αντιοχείας και «Ουδείς Θεόν είδε, ουδέ ειδείν δύναται»

Πως γνωρίζεται ο Θεός;

      1. Όσο περισσότερο ο άνθρωπος προσεγγίζει το Θεό, γίνεται όμοιος του, δηλαδή άγιος, τόσο περισσότερο γνωρίζει το Θεό, αφού «το όμοιον δι’ ομοίου μόνον συλλαμβάνεται και καταλαμβάνεται» κατά τον Αριστοτέλη. Ζώντας κατά Θεόν γνωρίζω το Θεό, αφού η βιωματική γνώση είναι η πιο αυθεντική και γνήσια, σύμφωνα με την σύγχρονη διδακτική.

     2. «Πίστη δεν είναι αποδοχή θεωρητικών θέσεων, αλλά κλήση σε προσωπική σχέση…Φτάνουμε στο Θεό μέσα από ένα τρόπο ζωής και όχι από ένα τρόπο σκέψης» κατά τον Χρ. Γιανναρά, καθηγητή φιλοσοφίας Παντείου. «Όταν πιστεύεις δεν χρειάζεσαι αποδείξεις, όταν δεν πιστεύεις καμία απόδειξη δεν είναι επαρκής».

       3.«Η πίστη μπορεί να συνυπάρχει με την αμφιβολία που υπήρχε και σε πολλούς αγίους και είναι δείγμα πνευματικής υγείας. Αυτό  δείχνει, ότι η πίστη είναι ζωντανή και αυξανόμενη. Η πίστη δεν είναι μακαριότητα αλλά ριψοκινδύνευμα, άφοβη πορεία για συνάντηση του άγνωστου» κατά τον Κάλλιστο Ware.

                                        Ευτύχιος  Σ. Καλογεράκης M.A., Ph.D.